Pokuta i pojednanie

Często słyszymy z ust kapłanów w czasie misji parafialnych, rekolekcji czy homilii niedzielnych wezwanie do nawrócenia i pokuty. Być może niejeden z nas zadaje sobie pytania: Dlaczego mam się nawracać i czynić pokutę? Co to znaczy nawrócić się i czynić pokutę?

Nawrócenie jest decyzją całkowitego zwrócenia się ku Bogu i obrania nowej drogi życiowej. Człowiek współpracując z łaską Boża doświadcza wewnętrznej przemiany, a kiedy odwraca się od zła doznaje Bożego miłosierdzia i przebaczenia. Z wewnętrznego nawrócenia mają wypływać zewnętrzne czyny pokutne.

Nowe życie w łasce, otrzymane na chrzcie nie usuwa słabości natury ludzkiej, ani jej skłonności do grzechu (to jest pożądliwości). W celu nawrócenia ochrzczonych, którzy oddalili się od Boga przez grzech, Chrystus ustanowił sakrament pojednania, nazywany inaczej sakramentem pokuty, przebaczenia, spowiedzi lub nawrócenia (por. kom. KKK 296-297)

Sakrament pokuty i pojednania jest pierwszym darem Chrystusa zmartwychwstałego. To wielki dar Bożego miłosierdzia. Jak najczęściej umiejętnie z niego korzystajmy.

Aby sakrament pokuty i pojednania było ważnie i godziwie przyjęty należy spełnić niżej wymienione warunki:

Rachunek sumienia – jest to uważne przypomnienie sobie grzechów, popełnionych w tym czasie, z którego    mamy się spowiadać. W rachunku sumienia należy się zastanowić, jakie było moje postępowanie wobec Boga, innych ludzi i siebie. Rachunek sumienia to nie tylko zastanawianie się nad grzechami, ale to też zastanawianie się nad tym, co przeszkadza nam kochać Pana Boga. To zastanawianie się nad naszymi wadami.

Przykładowe rachunki sumienia:

Żal za grzechy i postanowienie poprawy – to ból duszy z powodu popełnionego zła i znienawidzenie popełnionego grzechu. Zawiera w sobie postanowienie niegrzeszenia więcej (por. kom. KKK 303), wiąże się więc z postanowieniem poprawy. Jest on doskonały, gdy jego źródłem jest miłość Boga, lub niedoskonały, jeśli opiera się na innych motywach (lęk przed potępieniem lub innymi karami). Żal jest tak ważnym i podstawowym aktem penitenta, że od niego zależy prawdziwość pokuty i nawrócenia.

Wyznanie grzechów – w spowiedzi należy wyznać przed Bogiem i kapłanem wszystkie popełnione od ostatniej spowiedzi grzechy śmiertelne (ciężkie) i powszednie (lekkie), które pamiętamy. Trzeba obowiązkowo wyznać ciężkie grzechy dokonane z całą świadomością i dobrowolnie. Należy też podać ich liczbę, bądź – jeśli było ich więcej – przybliżoną częstotliwość ich występowania. Wyznanie grzechów ciężkich jest jedynym zwyczajnym sposobem uzyskania ich odpuszczenia.

Zadośćuczynienie za grzechy – zadośćuczynienie za popełnione grzechy jest jednym z warunków prawidłowo przeżytego sakramentu pokuty. Winno obejmować naprawienie krzywd, które grzech wyrządził bliźnim oraz podjęcie określonych czynów pokutnych, zaleconych przez kapłana podczas spowiedzi.

„Skutkami sakramentu pokuty są: pojednanie z Bogiem, a więc odpuszczenie grzechów; pojednanie z Kościołem; odzyskanie stanu łaski, jeśli została utracona; darowanie kary wiecznej spowodowanej przez grzechy śmiertelne i darowanie, przynajmniej częściowe, kar doczesnych będących skutkiem grzechu; pokój i pogoda sumienia oraz pociecha duchowa; wzrost sił duchowych do walki, jaką musi prowadzić chrześcijanin” (kom. KKK 310).